خواص و ویژگی های ورق شادولاین

خواص و ویژگی های ورق شادولاین (Shadowline Steel Sheet) که یکی از انواع ورق‌های فولادی گالوانیزه با طرح موج‌دار یا ذوزنقه‌ای است به شناخت و انتخاب این ورق‌ها کمک می‌کند. این نوع ورق‌ها به دلیل ظاهر زیبا، وزن سبک، و مقاومت بالا در برابر خوردگی، به طور گسترده در صنعت ساختمان‌سازی و پوشش‌دهی استفاده می‌شود.

این ورق‌ها معمولاً از ورق‌های گالوانیزه یا گالوانیزه رنگی تولید می‌شوند و به دلیل فرم‌دهی خاص، استحکام و کارایی بیشتری نسبت به ورق‌های مسطح دارند. در این بخش، خواص و ویژگی های ورق شادولاین، شامل ویژگی‌ها، روش تولید، کاربردها، استانداردها، مزایا، معایب و نکات مهم در خرید، به‌صورت جامع ارائه شده است.

۱. ورق شادولاین چیست؟

خواص و ویژگی های ورق شادولاین با استفاده از دستگاه‌های فرم‌دهی به شکل موج‌دار یا ذوزنقه‌ای تولید می‌شود. این طرح موجی یا ذوزنقه‌ای باعث افزایش استحکام مکانیکی ورق و بهبود عملکرد آن در برابر بارهای محیطی مانند باد و باران می‌شود. ورق شادولاین معمولاً از ورق‌های گالوانیزه با پوشش روی (Zn) یا ورق‌های رنگی با پوشش الکترواستاتیک ساخته می‌شود و به دلیل ظاهر جذاب و مقاومت بالا، در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی بسیار محبوب است.

۲. ویژگی‌های ورق شادولاین

خواص و ویژگی های ورق شادولاین از فنی و ظاهری زیر هستند:

۲.۱. مشخصات فنی

1. جنس پایه: ورق گالوانیزه یا گالوانیزه رنگی.
2. ضخامت: معمولاً بین ۰.۳ تا ۰.۷ میلی‌متر (رایج‌ترین ضخامت‌ها: ۰.۵ و ۰.۶ میلی‌متر).
3. عرض: عرض اولیه ۱ تا ۱.۲۵ متر، عرض مفید پس از فرم‌دهی ۰.۸ تا ۱.۱ متر.
4. طول: قابل تولید در طول‌های سفارشی (معمولاً تا ۱۲ متر).
5. وزن پوشش روی: ۱۰۰ تا ۲۷۵ g/m² (Z100 تا Z275).
6. نوع طرح: موج‌دار (سینوسی) یا ذوزنقه‌ای.
7. رنگ: در صورت استفاده از ورق رنگی، در طیف‌های مختلف مانند قرمز، آبی، سفید، و سبز موجود است.

۲.۲. ویژگی‌های ظاهری

1. طرح موج‌دار یا ذوزنقه‌ای: الگوی موجی یا ذوزنقه‌ای باعث افزایش استحکام و زیبایی می‌شود.
2. سطح صاف و براق: به‌ویژه در ورق‌های رنگی، ظاهری مدرن و جذاب ارائه می‌دهد.
3. کیفیت سطح: معمولاً بدون اسپنگل (Zero Spangle) برای ظاهری یکنواخت‌تر.

۳. روش تولید ورق شادولاین

ورق شادولاین از ورق‌های گالوانیزه یا رنگی به‌عنوان ماده اولیه تولید می‌شود. مراحل تولید شامل موارد زیر است:

1. تولید ورق گالوانیزه پایه:
2. ورق‌های فولادی ابتدا در فرآیند نورد سرد به ورق روغنی تبدیل می‌شوند.
3. سپس با روش غوطه‌وری گرم یا الکتروگالوانیزاسیون با لایه‌ای از روی پوشش داده می‌شوند تا مقاومت در برابر خوردگی افزایش یابد.
4. در صورت تولید ورق رنگی، لایه‌ای از رنگ الکترواستاتیک روی ورق گالوانیزه اعمال می‌شود.
5. فرم‌دهی:
6. ورق‌های گالوانیزه یا رنگی در دستگاه‌های رول‌فرمینگ (Roll Forming) قرار می‌گیرند.
7. غلتک‌های مخصوص، ورق را به شکل موج‌دار یا ذوزنقه‌ای فرم می‌دهند.
8. این فرآیند بدون حرارت انجام می‌شود و به حفظ کیفیت پوشش روی یا رنگ کمک می‌کند.
9. برش و بسته‌بندی:
10. ورق‌ها به طول‌های مورد نظر برش داده شده و برای حمل بسته‌بندی می‌شوند.

۴. انواع ورق شادولاین

ورق شادولاین بر اساس شکل ظاهری و کاربرد به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

1. شادولاین سینوسی: دارای الگوی موج‌دار نرم و منحنی، مناسب برای سقف‌های شیب‌دار و پوشش‌های تزئینی.
2. شادولاین ذوزنقه‌ای: دارای الگوی زاویه‌دار و مستحکم‌تر، مناسب برای سازه‌هایی که نیاز به تحمل بار بیشتری دارند.

۵. کاربردهای ورق شادولاین

خواص و ویژگی های ورق شادولاین به دلیل منحصر به فرد بودن، کاربرد آن را در بخش‌های مختلف صنعت ساختمان‌سازی و سایر صنایع گسترش داده‌است. مهم‌ترین کاربردها عبارتند از:

1. سقف‌های شیب‌دار: برای پوشش بام سوله‌ها، انبارها و ویلاها.
2. دیوارهای خارجی و داخلی: در سوله‌ها، کارگاه‌ها و ساختمان‌های صنعتی.
3. ناودانی‌ها و سیستم‌های زهکشی: برای هدایت آب باران.
4. پانل‌های ساندویچی: به‌عنوان لایه خارجی در پانل‌های عایق.
5. حصار و نرده: برای ایجاد حفاظ‌های مقاوم و زیبا.
6. پوشش کانکس‌ها و سازه‌های پیش‌ساخته: به دلیل وزن سبک و نصب آسان.

۶. مزایای ورق شادولاین

1. مقاومت در برابر خوردگی: پوشش روی یا رنگ الکترواستاتیک از زنگ‌زدگی جلوگیری می‌کند.
2. وزن سبک: کاهش بار مرده سازه و سهولت در حمل و نصب.
3. استحکام بالا: الگوی موج‌دار یا ذوزنقه‌ای مقاومت مکانیکی را افزایش می‌دهد.
4. ظاهر زیبا: به‌ویژه در ورق‌های رنگی، برای پروژه‌های دکوراتیو مناسب است.
5. نصب سریع: فرم‌دهی منظم باعث سهولت در اتصال و نصب می‌شود.
6. دوام طولانی: عمر مفید تا ۳۰-۵۰ سال در شرایط عادی.
7. هزینه اقتصادی: نسبت به ورق‌های استیل یا آلومینیوم مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

۷. معایب ورق شادولاین

1. محدودیت ضخامت: معمولاً در ضخامت‌های نازک تولید می‌شود و برای بارهای سنگین مناسب نیست.
2. هزینه بالاتر نسبت به ورق سیاه: به دلیل فرآیند گالوانیزاسیون و فرم‌دهی.
3. نیاز به نگهداری در شرایط خاص: در محیط‌های بسیار خورنده (مانند مناطق صنعتی با اسید بالا) ممکن است نیاز به پوشش اضافی داشته باشد.
4. پیچیدگی در جوشکاری: جوشکاری ورق‌های گالوانیزه نیاز به احتیاط دارد به دلیل تولید بخارات سمی روی.

۸. استانداردها و کیفیت ورق شادولاین

ورق‌های شادولاین معمولاً بر اساس استانداردهای گالوانیزاسیون تولید می‌شوند. مهم‌ترین استانداردها عبارتند از:

1. ASTM A653: برای ورق‌های گالوانیزه غوطه‌وری گرم (وزن پوشش G60 تا G90).
2. EN 10346: گریدهای DX51D (کاربرد عمومی) و DX52D (شکل‌دهی).
3. JIS G3302: گرید SGCC برای ورق‌های گالوانیزه با کیفیت تجاری.
4. ISIRI 11276: استاندارد ملی ایران برای ورق‌های گالوانیزه.

پارامترهای کلیدی کیفیت:

1. وزن پوشش روی: معمولاً ۱۰۰-۲۷۵ g/m² برای کاربردهای ساختمانی.
2. ضخامت پوشش: ۱۰-۵۰ میکرون.
3. کیفیت سطح: بدون ترک، حباب یا ناهمواری.
4. تست‌ها: تست مه نمک (برای مقاومت خوردگی)، تست چسبندگی، و تست خمش.

۹. نکات مهم در خرید ورق شادولاین

1. انتخاب ضخامت مناسب: برای سقف‌های شیب‌دار، ضخامت ۰.۵ تا ۰.۶ میلی‌متر کافی است.
2. بررسی وزن پوشش روی: برای مناطق مرطوب، پوشش Z180 یا Z275 توصیه می‌شود.
3. انتخاب نوع طرح: سینوسی برای ظاهر تزئینی و ذوزنقه‌ای برای استحکام بیشتر.
4. کیفیت رنگ: در ورق‌های رنگی، اطمینان از استفاده از رنگ‌های الکترواستاتیک با دوام بالا.
5. تولیدکننده معتبر: برندهایی مانند فولاد مبارکه و فولاد کاشان کیفیت تضمین‌شده‌ای ارائه می‌دهند.
6. مقایسه قیمت: بررسی قیمت‌ها از تأمین‌کنندگان مختلف برای خرید اقتصادی.

۱۰. تولیدکنندگان برتر ورق شادولاین در ایران

ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ ورق‌های گالوانیزه و شادولاین در خاورمیانه است. برخی از تولیدکنندگان برتر عبارتند از:

1. فولاد مبارکه اصفهان: تولیدکننده ورق‌های گالوانیزه و رنگی با کیفیت بالا.
2. فولاد کاشان: متخصص در تولید ورق‌های گالوانیزه و شادولاین.
3. هفت الماس: تولید ورق‌های گالوانیزه با استانداردهای بین‌المللی.
4. فولاد گیلان: تولید ورق‌های نورد سرد و گالوانیزه برای فرم‌دهی.

۱۱. قیمت تقریبی ورق شادولاین در ایران (مرداد ۱۴۰۴)

قیمت ورق شادولاین به عواملی مانند ضخامت، نوع پوشش (گالوانیزه یا رنگی)، و نوسانات بازار بستگی دارد. جدول زیر قیمت تقریبی را نشان می‌دهد:

ضخامت (mm) نوع پوشش عرض مفید (m) قیمت تقریبی (تومان/متر مربع) تولیدکننده

۰.۵	گالوانیزه	۰.۸-۱.۱	۴۵,۰۰۰ – ۵۰,۰۰۰	فولاد مبارکه/کاشان
۰.۶	گالوانیزه	۰.۸-۱.۱	۴۸,۰۰۰ – ۵۳,۰۰۰	فولاد کاشان
۰.۵	رنگی	۰.۸-۱.۱	۵۰,۰۰۰ – ۵۵,۰۰۰	فولاد مبارکه

۱۲. نتیجه مطالب

به دلیل خواص و ویژگی های ورق شادولاین شامل مقاومت در برابر خوردگی، وزن سبک، استحکام بالا و ظاهر زیبا، یکی از پرکاربردترین انواع ورق‌های گالوانیزه در ساختمان‌سازی است.

این ورق‌ها در سقف‌های شیب‌دار، دیوارهای سوله، و پانل‌های ساندویچی کاربرد گسترده‌ای دارند. با رعایت استانداردها و انتخاب تولیدکنندگان معتبر، می‌توان از کیفیت و دوام این محصول اطمینان حاصل کرد. برای خرید، توجه به ضخامت، وزن پوشش روی، و نوع طرح (سینوسی یا ذوزنقه‌ای) ضروری است.

منابع

1. The Fabricator: Steel Fabrication News
2. World Steel Association

گروه مجله صنعت فولاد